پریمات ها (نخستی ها)
پریماتها(نخستی ها)
در صفحه ی ۵۳ زیست سال سوم در بحث مقایسه ی مغز مهره داران اسمی از پریمات ها برده شده و در زیر نویس نام لمور ذکر گردیده و دانش آموزان که با توجه به نقص کتاب های زیست ، رده بندی را نخوانده اند سردرگم می شوند.آنان خواستار توضیحات بیش تری راجع به پریمات ها و این که لمور چگونه موجودی است می شوند.آنچه به اختصار در ذیل می آید به منظور روشن شدن بحث است.
در اولین سطح رده بندی موجودات زنده را به ۵ گروه تقسیم می کنند.به موجب قرارداد نام اولین سطح رده بندی را فرمانرو یا سلسله می گویند.براین اساس موجودات زنده در اولین سطح رده بندی به فرمانروی باکتری ها ، آغازیان ، قارچ ها ، گیاهان و جانوران رده بندی می شوند.اگر هر یک از این گروه های بزرگ را به گروه های کوچکتر تقسیم کنیم به دومین سطح رده بندی می رسیم که نام آن شاخه است. سومین سطح رده بندی را رده ، چهارمین را راسته و سطوح بعدی را به ترتیب تیره ، جنس(سرده) و گونه می گویند.
حال جایگاه انسان در سطوح رده بندی چنین است:
فرمانرو جانوران – شاخه مهره داران – رده پستانداران – راسته نخستیان(پریمات ها) – تیره انسان نماها – جنس یا سرده انسان ها(Homo) – گونه بخرد(sapiens)
پریمات ها را به سه دسته تقسیم می کنند که عبارتند از لمورها ، میمون ها و آدمیان
لمورها ابتدایی ترین نخستی ها هستند.آنها جانورانی کوچک و ترسو بوده و دم درازی دارند.لکورها مانند میمون ها همه چیز خوارند و بر روی درختان در جنگل های ماداگاسکار زندگی می کنند.
میمون ها خود به دو دسته ی کوچکتر دم دار و بی دم تقسیم می شوند.میمون های دم دار از نظر طرز زندگی پیشرفته تر از لمورها هستند. بوزینه و میمون عنکبوتی نمونه هایی از این گروه هستند.در میمون های بی دم دست ها درازتر از پاهاست ولی پاها برای گرفتن اشیا مناسب است.ژیبون ، اورانگوتان ، شمپانزه و گوریل از میمون های بی دم هستند.
آدمیان به خاطر توانایی یادگیری فوق العاده ، هوشمندی ، قدرت تفکر ، داشتن بدن راست موقع حرکت ، پیشانی راست ، قابلیت سخن گویی ، داشتن مخ بزرگ و بسیار چین خورده از دیگر پستانداران متمایز هستند
مکانیسم های تنظیم بیان منحصر بفرد در پریمات ها
اگرچه توالی ژنوم انسان حدود 10 سال قبل مشخص شده است اما، دانستن توالی بدون دانستن عملکرد آن به طور کامل مؤثر نخواهد بود. جدیدترین مکانسیم تنظیم بیان ژن که شناسایی شده است، بر اساس عملکرد توالی های تکراری Alu بوده که در سراسر ژنوم انسان و همچنین پریمات ها پراکنده اند. مدت بسیاری از شناسایی این توالی های تکراری می گذرد اما، هنوز اطلاعات زیادی در ارتباط با عملکرد آن ها شناسایی نشده است. دانشمندان هم اکنون متوجه شده اند که عناصر Alu با مولکول های RNA دیگری به نام RNAهای غیر رمز کننده طویل (lncRNAs) همراه می شوند که تنظیم کننده تولید پروتئین ها می باشند. حضور این مولکول ها تنظیم کننده عمل صحیح ترجمه مولکول mRNA به تعداد مناسب پروتئین مربوطه می باشد. در صورت عدم تنظیم بیان ژن و کنترل تولید پروتئین، امکان ایجاد مشکلات سلولی و تکثیر بیش از حد سلول وجود دارد که در برخی موارد می تواند منجر به سرطان های مختلف شود.
به گفته آقای Maquat (پروفسور بیوشیمیدان و بیوفیزیکدان و رئیس مرکز زیست شناسی
RNA از مرکز پزشکی راشستر): زمانی تصور بر این بود که عناصر پرتکرار Alu جزء هتروکروماتین زائد (Junk) هستند اما امروزه با کشف lncRNAs و بررسی عملکرد آن ها به این نتیجه رسیده اند که این توالی ها برای تولید صحیح پروتئین بسیار مهم و ضروری هستند. برای تنظیم بیان و مقدار بیان صحیح ژن ها، فرآیند تولید پروتئین مرحله به مرحله تحت کنترل می باشد. برخی از این تنظیم ها در مرحله تولید پروتئین است و برخی دیگر در مرحله تولید mRNA می باشند. بسیاری از تحقیق ها و بررسی ها برای مهار کردن بیماری ها روی کنترل تنظیم بیان ژن در مرحله تولید mRNA معطوف شده است. با شناسایی این مسیر کنترلی جدید از طریق توالی های Alu، راه دیگری برای بررسی های کنترلی بیماری ها باز شده است. این دانشمندان متوجه شده اند که عناصر Alu و lncRNAs باهم همکاری کرده و باعث پیش برد فرآیندی به نام SMD (Staufen 1-mediated mRNA decay) می شوند. فرآیند SMD باعث می شود تا مولکول های mRNA پس مدت زمان معینی که منجر به تولید مقدار لازم پروتئین در سلول شده اند، از بین رفته و تخریب شوند. با انجام این عمل سلول دچار مشکل تولید پروتئین اضافه نخواهد شد. عناصر Alu و lncRNAs باعث متصل شدن پروتئین Staufen-1 به مولکول های mRNA می شوند. پروتئین Staufen-1 با کمک پروتئین تنظیمی دیگری به نام UPF1 باعث می شود تا مولکول mRNA پس از اتمام ترجمه تخریب شود و دیگر قادر نباشد تا مرحله جدیدی از ترجمه را آغاز کند.
نظرات شما عزیزان:
